Po wniesieniu przez prokuraturę aktu oskarżenia przeciwko sprawcy, sprawa trafia do sądu rejonowego. Następnie stawisz się na sali sądowej i opowiesz o swoich przeżyciach.
Ta strona jest częścią przewodnika po islandzkim systemie wymiaru sprawiedliwości dla ofiar przemocy domowej.
Sprawa zazwyczaj rozpatrywana jest w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania sprawcy. W związku z tym może zaistnieć konieczność dojazdu w celu złożenia zeznań. Koszty podróży, takie jak przelot, są zazwyczaj wliczane do kosztów sądowych, o których orzeka sędzia.
Rejestracja sprawy („þingfesting”) oznacza początek postępowania sądowego w sądzie rejonowym. Sędzia decyduje o miejscu i czasie rejestracji sprawy.
Następnie oskarżony, sprawca, musi się stawić i przyznać się do winy lub nie.
Nie musisz uczestniczyć w rejestracji sprawy. Twój rzecznik praw obywatelskich,, będzie obecny w Twoim imieniu. Poinformuje Cię, czy oskarżony przyznał się do winy, czy nie, oraz kiedy odbędzie się główna rozprawa.
Podczas rejestracji sprawy sądowej, sprawa otrzymuje numer. Możesz go użyć do śledzenia sprawy na stronie internetowej sądu rejonowego pod adresem.
Jeśli sprawca przyzna się do winy, sędzia podejmuje decyzję o wymiarze kary, zazwyczaj w ciągu czterech tygodni od zarejestrowania sprawy. Nie będziesz musiał zeznawać w sądzie.
Jeśli sprawca nie przyzna się do winy, w sprawie odbędzie się rozprawa główna. Rozprawa główna to potocznie nazywana rozprawą sądową. Przed rozprawą główną adwokat oskarżonego może złożyć pisemne oświadczenie przedstawiające jego linię obrony.
Sprawę reprezentuje prokurator z jednej strony, a obrońca sprawcy z drugiej. Powoływani są między innymi świadkowie związani ze sprawą. Każda osoba powyżej 15. roku życia ma obowiązek stawienia się w sądzie w charakterze świadka i odpowiadania na pytania, jeśli zostanie wezwana. Jednym z najważniejszych zeznań jest Twoje, jako osoby, która przeżyła w tej sprawie.
Twój pełnomocnik ds. ochrony praw będzie obecny podczas całego głównego przesłuchania w Twoim imieniu i jeśli złoży wniosek o odszkodowanie w tej sprawie, przedstawi go sędziemu
Osoby, które przeżyły przestępstwo, podobnie jak inni świadkowie, są wzywane na konkretną godzinę. Twój pełnomocnik ds. ochrony praw poinformuje Cię o terminie Twojego stawiennictwa i będzie Cię wspierał w całym procesie.
Osoba składająca zeznania w sądzie nie może słuchać zeznań osób, które wcześniej je złożyły. Zazwyczaj będziesz zeznawać po sprawcy. W związku z tym będziesz czekać przed salą sądową, aż zostaniesz wezwany. Czasami zeznania mogą zostać opóźnione i będziesz musiał czekać dłużej, niż się spodziewałeś. Jeśli chcesz, możesz obserwować resztę rozprawy po złożeniu zeznań.
Zazwyczaj rozprawy dotyczące przemocy domowej są utajniane w celu ochrony Twoich interesów i interesów innych osób zaangażowanych w sprawę.
W sali sądowej znajdują się sędzia, prokurator, obrońca sprawcy, rzecznik praw obywatelskich, a sprawca może również być obecny. Sprawca ma prawo przebywać na sali sądowej, ale często usprawiedliwia swoją obecność lub rezygnuje. Gdy nadejdzie Twoja kolej, usiądziesz na ławie świadków.
Sale sądowe to zazwyczaj małe pomieszczenia, więc odległość między ludźmi może być czasem mniejsza, niż można by się spodziewać. Sprawca może więc siedzieć kilka metrów od ciebie.
Po lewej stronie sali sądowej siedzą prokurator i rzecznik praw pacjenta. Po prawej stronie siedzi sprawca i jego obrońca. Sędzia jest pośrodku. Dobrą radą jest po prostu patrzeć na sędziego i mówić do niego, lub zwracać się w kierunku, w którym siedzą prokurator i rzecznik praw pacjenta, aby uzyskać wsparcie.
Możesz poprosić o to, aby oskarżony nie był obecny na sali sądowej podczas składania zeznań. Twój rzecznik praw obywatelskich wystąpi z taką prośbą. Czasami sprawca zgadza się odejść, ale jeśli nie, sędzia musi orzec, czy powinien odejść, czy nie.
Najpierw sędzia poprosi Cię o podanie imienia i nazwiska oraz krótkie wyjaśnienie przebiegu postępowania. Sędzia poinformuje Cię, że Twoim obowiązkiem jest mówić prawdę, a składanie fałszywych zeznań w sądzie jest przestępstwem. Nie oznacza to, że sędzia oczekuje od Ciebie kłamstwa, ale ma obowiązek pouczyć o tym ofiarę. Sędzia poucza o tym wszystkich świadków.
Jeżeli sprawca jest z Tobą blisko spokrewniony, sędzia poinformuje Cię, że nie masz obowiązku składania zeznań.
Zazwyczaj najpierw prosi się ofiarę o opisanie zdarzeń, o których mowa, a następnie prokurator pyta o szczegółowe informacje. Po zadaniu pytań przez prokuratora, obrońca ma możliwość ich zadawania, a czasami również rzecznik praw pacjenta i sędzia zadają pytania.
Celem wysłuchania Twojej relacji jest rzucenie światła na wydarzenia w sprawie.
Przypominasz sobie trudne sprawy w trudnych okolicznościach. Dlatego dobrze, a wręcz ważne, jest, aby dać im znać, jeśli nie pamiętasz lub nie masz pewności co do jakichkolwiek szczegółów sprawy. Czasami sędzia, prokurator lub obrońca przywoła to, co powiedziałeś w zeznaniach policyjnych i zapyta, czy ten opis był poprawny.
Po złożeniu zeznań możesz zostać i obserwować resztę rozprawy, poprosić o umożliwienie obserwacji za pośrednictwem wideokonferencji w innym miejscu w budynku sądu lub opuścić salę rozpraw.
Dobrą radą jest po prostu patrzeć na sędziego i mówić do niego lub zwracać się w stronę, w którą siedzą prokurator i twój pełnomocnik ds. ochrony praw.
Prokurator potrzebuje około 6 miesięcy na zapoznanie się ze sprawą, zanim podejmie decyzję o wniesieniu aktu oskarżenia lub umorzeniu postępowania.
Jeśli w sprawie zostaną wniesione zarzuty, sprawa musi zostać rozpatrzona w trakcie rejestracji sprawy, rozprawy głównej i ogłoszenia wyroku. Od rejestracji sprawy do rozprawy głównej może upłynąć od 1 do 6 miesięcy. Zależy to od złożonych oświadczeń, obciążenia pracą sędziego przydzielonego do sprawy i innych czynników.
Wyrok ma zostać ogłoszony w ciągu 4 tygodni od rozprawy głównej.
Na stronie internetowej sądu rejonowego (w sekcji „Dagskrá” dla każdego sądu rejonowego) można sprawdzić, które sprawy są w toku, a także czy jest to rejestracja sprawy, rozprawa główna, czy ogłoszenie wyroku. Można również wyświetlić orzeczenia wydane w poszczególnych regionach.