Vanræksla
Vanræksla er tegund af ofbeldi sem birtist hjá einstaklingum sem þurfa aðstoð; eins og eldra fólk, börn eða fólk með fötlun. Það er vanræksla þegar manneskja fær ekki þá aðstoð sem hún þarf til að líða vel.
Vanræksla getur verið af hálfu aðstandanda eða umönnunaraðila og getur átt sér stað innan heimilis og hjúkrunarheimila.
- Eldra fólk þarf oft aukna aðstoð á efri árum, til dæmis með lyfjagjöf eða heimsókn á heilsugæslu. Það er vanræksla ef umönnunaraðili sinnir ekki þeim þörfum.
- Fatlað fólk þarf oft sérhæfða aðstoð við dagleg verkefni. Það er vanræksla þegar fatlað fólk meiðist eða þarf aðstoð vegna veikinda og fær ekki aðstoð. Sama á við þegar fatlað fólk þarf að komast á milli staða og fær ekki umsamda þjónustu.
- Börn eru á forræði foreldra og það er vanræksla ef barn er illa klætt, fær ekki lyf eða nóg að borða.
Einstaklingar sem eru vanræktir upplifa oft hjálparleysi, ótta, reiði, kvíða og þunglyndi. Þeir óttast að vera ekki við stjórn á eigin lífi og sú tilfinning gerir það að verkum að ólíklegra er að fólk segi frá vanrækslu. Það er mjög mikilvægt að segja alltaf frá vanrækslu því öll eigum við rétt á að líða vel.
Það gæti verið vanræksla ef einhver:
- Gerir lítið úr því að þú þurfir að drekka eða borða.
- Hjálpar þér ekki við að komast á klósettið.
- Svarar þér ekki þegar þú talar.
- Gefur þér ekki lyfin þín á tilsettum tíma.
- Er sama þótt þú sért í skítugum eða blautum fötum.
- Fer ekki með þig til læknis ef þú þarft þess.
- Sækir þig ekki eins og um var samið.
Það er alltaf betra að segja einhverjum frá hvernig þér líður. Ef þú vilt fá aðstoð getur þú haft samband við Bjarkarhlíð í Reykjavík eða Bjarmahlíð á Akureyri sem sérhæfa sig í stuðningi við fullorðna við hvers konar ofbeldi. Engu máli skiptir hversu langt er síðan ofbeldið átti sér stað.
Börn og fullorðnir geta alltaf talað við einhvern hjá 1717 (hjálparsíma Rauða krossins) eða haft samband við 112 gegnum síma eða netspjall.
