Þessi síða er hluti af Leiðarvísi um réttarvörslukerfið fyrir 15-17 ára þolendur kynferðisbrota.

Hjálp eftir brot

Það er mikilvægt að fá strax hjálp.

Hvernig á að kæra?

Það eru fleiri en ein leið til að kæra kynferðisbrot. Aðstæður þolenda eru mismunandi og mislangt er síðan brotið var framið.

  • Þau sem eru yngri en 18 ára mega ekki kæra sjálf. Foreldrar þínir eða forráðamenn kæra því brotið fyrir þína hönd.
  • Í mörgum tilvikum er það barnavernd sem kærir brot á börnum og unglingum en þau fylgja sínu eigin verklagi.
  • Þú mátt samt alltaf hafa samband við lögreglu og fá ráðgjöf um hvað er hægt að gera. Lögreglan má byrja að rannsaka mál þó að það sé ekki búið að kæra formlega.

Aðeins lengra liðið frá broti

Ef aðeins lengra er liðið frá brotinu er hægt að panta tíma í kærumóttöku í gegnum vefsíðu lögreglunnar. Sá sem er að panta tímann þarf að auðkenna sig með rafrænum skilríkjum, fylla út eyðublaðið rafrænt og senda:

Ósk um tíma í kærumóttöku

Lesa meira um kærumóttöku á vef lögreglunnar.

Hægt að kæra á hvaða lögreglustöð sem er

Það þarf ekki að kæra brotið þar sem það gerðist. Það má kæra brotið til lögreglu hvar sem er á landinu. Meðferð kynferðisbrota er sú sama hvar sem er á landinu. Lögregluumdæmin eru alls níu á landinu.

Sérstök kærumóttaka í Reykjavík

Á lögreglustöðinni við Hlemm í Reykjavík er sérstök kærumóttaka vegna kynferðisbrota. Það er hægt að kæra brotið þar, sama hvar brotið átti sér stað. Það er mælt með því að panta tíma í kærumóttökuna með eyðublaðinu sem er vísað í hérna fyrir ofan. Það er gengið inn um vestur-inngang lögreglustöðvarinnar (inngangurinn til vinstri ef þú stendur fyrir framan stöðina).

Að kæra á neyðarmóttökunni

Á neyðarmóttökum vegna kynferðisofbeldis er boðin aðstoð við að leggja fram kæru. Þar er miðað við að brotið hafi átt sér stað innan þriggja vikna. Ef lengra er liðið frá brotinu þarf að kæra málið hjá lögreglu.

Hvað þýðir að kæra brot?

Þegar brot er kært byrjar lögreglan að rannsaka það.

Er hægt að kæra brot sem gerðist fyrir löngu síðan?

Já, þú getur kært síðar. Brot gegn börnum fyrnast ekki. Það þýðir að það er enginn tími þar sem er of seint að kæra. Því lengra sem liðið er frá brotinu er þó erfiðara að nálgast mikilvæg gögn.

Að tilkynna brot eða kæra brot

Það er hægt að tilkynna brot en ekki kæra það. Þá er tilkynningin skráð og málið er bókað í málakerfi lögreglu. Þá fer engin rannsókn fram. Þetta er gert ef þolandi er ekki tilbúinn að leggja fram kæru. Stundum skiptir fólk um skoðun og þá er gott að upplýsingarnar séu til staðar. Málið er síðan tekið til rannsóknar eftir að kæra er lögð fram.

Skrifaðu niður allt sem þú manst sem tengist brotinu í símann eða í dagbók.

Einstaklingar sem verða fyrir alvarlegu áfalli muna ekki endilega allt strax en svo geta ýmis atriði rifjast upp smám saman.

Fleiri góð ráð?

Skoða

Kærandi eða ákærandi? Hver er munurinn?

Kærandi er sá sem leggur fram kæru hjá lögreglu eða saksóknara, foreldrar þínir eða forráðamenn í þessu tilfelli. Kæra er alltaf lögð fram af einstaklingi.

Ákærendur eru þeir sem gefa út ákæru á hendur gerendum í sakamálum. Valdið til þess er í höndum ríkissaksóknara, héraðssaksóknara og lögreglustjóra.

Hvað gerist næst? Skýrslutaka hjá lögreglu

Eftir að brotið hefur verið kært færðu tíma í skýrslutöku hjá lögreglunni. Skýrslutaka er viðtal þar sem þú lýsir því sem gerðist. Stundum er viðtalið tekið í Barnahúsi.

Hversu lengi bíð ég eftir skýrslutöku?

Það geta liðið þrjár vikur frá því þú kærir og þangað til þú færð tíma í skýrslutöku. Þetta er þó mismunandi eftir lögregluumdæmum.

Réttargæslumaður

Þú og foreldrar þínir eða forráðamenn eigið rétt á að fá réttargæslumann. Þið getið valið réttargæslumann í kærumóttökunni ef þið hafið ekki fengið réttargæslumann í gegnum neyðarmóttökuna. Þið getið líka látið lögregluna velja réttargæslumann fyrir ykkur.

Réttargæslumenn hitta þau sem hafa orðið fyrir ofbeldinu og fara yfir helstu atriði með þeim fyrir skýrslutökuna. Réttargæslumaðurinn er líka með þér í skýrslutökunni.

Númer máls

Þegar málið hefur verið stofnað í kerfum lögreglunnar og þú hefur fengið tíma í skýrslutöku fær málið númer. Þetta númer er sent í tölvupósti til foreldra þinna eða forráðamanna. Númerið er hægt að nota þegar þið athugið stöðu málsins hjá lögreglunni.

Upplýsingagátt lögreglu

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu er með upplýsingagáttina mitt.logregla.is. Á Mínum síðum þar er líka hægt að finna málsnúmerið. Þessi upplýsingagátt er núna aðeins aðgengileg þolendum á höfuðborgarsvæðinu en unnið er að því að fólk alls staðar á landinu fái aðgengi.

Gerandi veit af kærunni

Það þarf líka að boða geranda í skýrslutöku hjá lögreglu. Þegar gerandi fær boð frá lögreglu í skýrslutöku eru það fyrstu upplýsingarnar sem hann fær um að brotið hafi verið kært.

Upplýsingar um að gerandi hafi verið boðaður í skýrslutöku

Ef þú vilt fá að vita að gerandi hafi verið boðaður í skýrslutöku skaltu koma þeirri ósk á framfæri í kærumóttökunni. Reynt er að gæta þess að gerendur og þolendur mætist ekki þegar þeir koma í skýrslutöku.

Skýrslutaka hjá lögreglu

Þú lýsir því sem gerðist.

Manneska situr við skrifborð með tölvuskjá fyrir framan sig og slær inn á lyklaborð. Fyrir framan skrifborðið situr önnur manneskja á stól. Sú manneskja er með áhyggjusvip og heldur vinstri hendi að hjartastað.