Netöryggi barna

Rannsóknir á netnotkun og netupplifun ungmenna á Íslandi í dag benda til þess að þau upplifa ýmislegt í hinum stafræna heimi sem ekki er þeim boðlegt. Þar á meðal kemur fram að stórt hlutfall barna hefur verið beðið um nektarmynd en slíkt er ólöglegt samkvæmt íslenskum lögum. Það er einnig áhyggjuefni hve mörg þeirra verða við beiðninni og senda af sér mynd sem svo auðvelt er að deila áfram.

Í erindunum hérna fyrir neðan fara sérfræðingar frá Barnaheill, SAFT - Heimili og Skóla, Fjölmiðlanefnd, lögreglu og Neyðarlínu yfir ráðleggingar til foreldra um stöðuna og hvernig þau geta brugðist við til að auka netöryggi barna sinna. Erindin voru flutt á Stafrænum foreldrafundi um netöryggi barna á vegum Ríkislögreglustjóra 23. nóvember 2022.

Ábendingalína Barnaheilla - til að tilkynna óæskilega hegðun á netinu

Barnaheill – Save the Children á Íslandi hafa frá árinu 2001 tekið þátt í alþjóðlegu verkefni um vernd barna gegn kynferðislegu ofbeldi á netinu. Markmið þess er að vekja athygli almennings, lögreglu, löggjafans, netþjónustuaðila, barnaverndaryfirvalda og fleiri aðila á þætti netsins í kynferðislegu ofbeldi gegn börnum og þrýsta á íslensk stjórnvöld að axla ábyrgð í þessum málaflokki hérlendis og á alþjóðavettvangi.

Það sem börnin okkar sjá á netinu

Fjölmiðlanefnd fékk Menntavísindastofnun Háskóla Íslands til að framkvæma víðtæka spurningakönnun meðal grunn- og framhaldsskólanema á aldrinum 9-18 ára um allt land á vormánuðum árið 2021.

Hvað er stafrænt ofbeldi?

Stafrænt ofbeldi, eða netofbeldi, er tiltölulega nýtt hugtak í umræðunni. Með því er átt við það þegar einhver notar tæki eða tækni til að fylgjast með, ógna, áreita eða niðurlægja aðra manneskju. Stafrænt kynferðisofbeldi snýr svo að því þegar tæknin er notuð til að tæla, áreita kynferðislega eða lokka aðra til að senda af sér kynferðislega mynd sem er svo send áfram.

Áskoranir stafrænna samskipta

Stafrænt uppeldi

SAFT – Samfélag, fjölskylda og tækni er vakningarátak um örugga tækni- og miðlanotkun barna og ungmenna á Íslandi. Verkefnið er hluti af Safer Internet Action Plan, aðgerðaáætlun Evrópusambandsins um öruggari netnotkun. Mikilvægt er að aðstoða börn þegar kemur að því að fóta sig á netinu. Finna þarf jafnvægi á milli ótal samskiptatóla og ótakmakaðs aðgengis. Góð samskipti eru jafn mikilvæg á netinu og annars staðar.