Ofbeldi er alls konar

Ofbeldi getur verið líkamlegt, kynferðislegt og andlegt. Það getur líka verið stafrænt og fjárhagslegt. Ofbeldi getur gerst inni á heimilum eða úti á skólalóð, fullorðnir geta beitt unglinga ofbeldi eða unglingar hvorn annan. Ofbeldi er alls konar.

Það getur oft verið erfitt að fatta hvað sé heilbrigt eða óheilbrigt í samskiptum og hvenær það er ofbeldi. Ef einhver gerir eitt eða fleira af þessu við þig er það líklegast ofbeldi:

• Hótar þér.
• Meiðir þig með því að sparka, lemja eða hrinda.
• Missir stjórn á skapi sínu.
• Niðurlægir þig.
• Ásakar þig um eitthvað sem þú hefur ekki gert.
• Einangrar þig frá fjölskyldu eða vinum.
• Sýnir brjálæðislega afbrýðisemi.
• ‍Skoðar símann þinn eða tölvupóst án leyfis.
• Segir þér hvað þú átt að gera eða hvernig þú átt að haga þér.
• Pressar á þig eða neyðir þig til að stunda kynlíf.
• Sendir þér óumbeðna nektarmynd eða þrýstir á þig að fá nektarmynd.
• Verslar með kortinu þínu án leyfis.

Þetta eru bara örfá dæmi. Endilega skoðaðu meira á þessari síðu til að kynna þér betur hvernig ofbeldi lýsir sér.

Segðu frá

Ef þú eða einhver sem þú þekkir hefur orðið fyrir ofbeldi er best að tala um það við einhvern sem þú treystir. Til dæmis við einhvern í fjölskyldunni, kennara, námsráðgjafa, skólasálfræðing, skólahjúkrunarfræðing eða þjálfara. Þeir sem beita ofbeldi geta líka fengið hjálp.

Það er fullt af fólki sem er tilbúið að hlusta á þig og hjálpa.

• Sjúkt spjall er nafnlaust netspjall fyrir ungmenni (yngri en 20 ára) til að ræða áhyggjur af samböndum, samskiptum eða ofbeldi.
• Hjálparsími og netspjall 1717 er opið allan sólarhringinn. Þar er hægt að tala í trúnaði um hvað sem er.
• Sími og netspjall 112. Þá er fenginn ráðgjafi frá barnavernd eða félagsþjónustu sem veitir þér og fjölskyldunni þinni stuðning. Það þarf að gefa upp nafn en þú getur beðið um að enginn annar fái að vita það.
• Bergið headspace er ókeypis stuðnings- og ráðgjafasetur sem aðstoðar ungt fólk. Þar geturðu bókað tíma hjá ráðgjafa sem fer yfir vandann, veitir stuðning og ráðgjöf.
• Hinsegin félagsmiðstöð er fyrir öll ungmenni á aldrinum 13-17 ára sem vilja spjalla í félagsmiðstöð þar sem öll eru velkomin.
• Heilsugæslustöðvar eru flestar með sérstaka móttöku fyrir ungt fólk á aldrinum 13-20 ára til að ræða um heilsu og líðan.

Hvenær verða unglingar sakhæfir?

Unglingar verða sakhæfir 15 ára gamlir. Það þýðir að þá má refsa þeim ef þeir brjóta af sér. Það má handtaka þá og úrskurða í gæsluvarðhald en þá þarf að tilkynna barnaverndarnefnd og foreldrum um það vegna þess að sérreglur gilda um unglinga til 18 ára aldurs.

Óviðeigandi efni á netinu varðandi börn og unglinga

Ef þú sérð eða veist um eitthvað óviðeigandi efni varðandi börn og unglinga á netinu geturðu notað Ábendingalínu Barnaheilla sem kemur því áfram til lögreglu.

Ef þú verður vitni að slagsmálum er best að ganga í burtu og láta lögreglu vita með því að hafa samband við 112. Það gæti bjargað mannslífi. Ef þú veist um myndband á netinu sem sýnir slagsmál ættirðu að tilkynna það til lögreglu.